Gdy dorosłości doczekałem,
stało się dla mnie niepojęte
to, że ktoś z władz podjął uchwałę,
by czcić papieża monumentem.
Pono miał zdanie innych w cenie.
Stawiał człowieka nad ustrojem.
Przez wzgląd na chłopskie pochodzenie
potrafił cieszyć się pokojem.
A byłem wówczas tym zdziwiony,
że Jan jakoby się zasmucił,
kiedy stał w Odrę zapatrzony.
Od Wyspy Tumskiej się odwrócił.
Że udział w odsłonięciu dzieła
wziął cały polityczny światek,
lecz tylko z rzadka gdzieś mignęła
sutanna i biel koloratek.
Pytałem moich mistrzów w wierze,
skąd się wrogości tyle wzięło
do rzeźby tej. Mówili szczerze:
To przecież komunistów dzieło!
Szybko rządzącym się znudziła
zabawa w pomnik. Władców cecha!
Stoi więc zadumana bryła.
A przecież papież się uśmiechał!
Granitu biel miała symbolem
dobroci być i dostojności,
a pełni miejsca spotkań rolę.
Nieraz skrzydlatych przyjmie gości.
Czasami kwiaty ktoś położy.
Inny napisu treść tłumaczy.
Grupa luteran hołd mu złoży;
lecz któż rozumie, co to znaczy.
Polski katolik wie niewiele;
przyklasnął ziemiom odzyskanym,
ma udział w pokojowym dziele,
poczynił też w liturgii zmiany.
Dziś Kościół Jana świętym sławi.
A dla mnie sprawą oczywistą
jest, że choć Odrę błogosławi,
dla wielu został komunistą.
29.04.2014
** Niechciany pomnik (moja prywatna opinia) – jedyny w Polsce pomnik papieża Jana XXIII, ufundowany przez władze PRL (choć dziś niektórzy twierdzą, że ze składek społecznych). Odsłonięty został 5 czerwca 1968 r., a stoi we Wrocławiu przy ul. św. Marcina.
** … kiedy stał w Odrę zapatrzony – w oddali widział gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR (dziś Instytut Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego).
** Od Wyspy Tumskiej się odwrócił – pomnik jest tak sytuowany, że papież ma za plecami tę część Ostrowa Tumskiego, w której znajdują się kościoły i Pałac Arcybiskupi.
** … tylko z rzadka gdzieś mignęła sutanna i biel koloratek – w uroczystości odsłonięcia pomnika brali udział przedstawiciele różnych wyznań, natomiast duchowieństwo katolickie reprezentowali tzw. księży PAX-owscy.
** Władców cecha! – rządzący w każdej opoce szybko nudzą się „swoimi zabawkami”. Postawienie pomnika Jana XXIII „wbrew klerowi” było taką „zabawką”.
** … ma miejsca spotkań rolę – już w czasach, kiedy byłem „trochę starszą młodzieżą” umawiano się „pod papieżem”.
** … lecz kto rozumie co to znaczy – w luterańskim kalendarzu liturgicznym 3 czerwca (dzień śmierci Jana XXIII) jest obchodzony jako „Wspomnienie Jana XXIII, biskupa Rzymu”.
** przyklasnął ziemiom odzyskanym – w czasie jednej z audiencji papież wypowiedział słowa o „ziemiach zachodnich po wiekach odzyskanych”.
** ma udział w pokojowym dziele – chyba ostatnim działaniem na rzecz pokoju była encyklika „Pacem in terris” („Pokój na ziemi”).
** poczynił też w liturgii zmiany – zmiany w liturgii katolickiej zostały ujęte w konstytucja o liturgii „Sacrosanctum Concilium”, uchwalonej 4 grudnia 1963 r. (już po śmierci Jana XXIII). Przypisywane są jednak temu papieżowi, jako inicjatorowi II Soboru Watykańskiego – w czasie którego zostały przyjęte.